امام صادق ـ سلام الله عليه ـ مي فرمايد:

«انّ يوم غدير خم بين الفطر و الأضحي و الجمعة كالقمر بين الكواكب...» روز عيد غدير خم در ميان سه عيد فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگي ماه در ميان ستارگان است. چه تعبير ظريفي امام دارد كه عيد غدير را تشبيه به ماه كرده است و ديگر اعياد را به ستاره؛ زيرا در اين روز بزرگ بود كه خداوند اعلام كرد: امروز دين را بر شما تكميل كردم و نعمتم را بر شما به اتمام رساندم «أليوم أكملت لكم دينكم و أتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الإسلام دينا». نعمت بزرگ اسلام كه از هر نعمتي ارزنده تر و گران بهاتر است، كامل نمي شود و محقّق نمي گردد جز با ولايت علي ـ عليه السلام ـ «و مانودي بشي ء مثل ما نودي بالولاية».

محبّ الدين طبري از علماي بزرگ اهل سنّت نقل مي كند كه رسول خدا(ص) فرمود: «إذا جمع الله الاوّلين و الآخرين يوم القيامة و نصب الصراط علي جسر جهنم، لم يجزها أحدٌ الاّ من كانت له براءة بولاية عليّ بن أبي طالب».1

در روز قيامت كه خداوند تمام مردم را جمع مي كند و صراط بر پل دوزخ زده مي شود، هيچ كس از آن نمي گذرد جز كسي كه با ولايت علي ابن أبيطالب، گذرنامه بي زاري و برائت از جهنّم را داشته باشد.

ولايت علي(ع) همان دين حنيف است كه فرمود:

«فأقم وجهك للدين حنيفا فطرت الله التي فطر الناس عليها».2

پس اي پيامبر (همراه با پيروانت) به سوي آيين پاك اسلام روي آور كه فطرت الهي است و مردم بر آن مفطور شده اند.

و ولايت علي همان طريقه و روش صحيح زندگي است كه اگر مردم آن روش را برگزينند، خداوند در روز رستاخيز، از آب گواراي حوض كوثر به دست علي ـ عليه السلام ـ سيرابشان مي گرداند. «و أن لو استقاموا علي الطريقة لأسقيناهم ماءً غدقا».3

و ولايت همان نعمتي است كه حتما از آن سؤال مي شود كه با آن چگونه رفتار كرديد «ثمّ لتسألنّ يومئذ عن النّعيم».4

آلوسي، مفسّر بزرگ اهل سنّت در تفسير كبير روح المعاني پس از ذكر آيه شريفه «وقفوهم انّهم مسئولون» و آنان را متوقف كنيد و ايست بدهيد كه مسئوليت دارند و بايد پاسخگو باشند، در ذيل تفسير اين آيه، اقوال گوناگوني را نقل مي كند و سپس نتيجه مي گيرد و مي گويد: «سزاوارترين و صحيح ترين سخن اين است كه در آن روز از عقايد و اعمال انسان سؤال مي شود و از همه مهم تر و عظيم تر، قطعا ولايت علي كرم الله وجهه است».5

و در اين روز بزرگ كه يادآور نصب و تعيين اميرالمؤمنين به دست مبارك رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ و به امر پروردگارش است، بايد اين فطرت الهي را در دل ها زنده كرد و پرده هاي ظلمت و جهالت و تارهاي ناداني و غفلت را از ديدگان غافلان برداشت تا بر طريقه حق پايدار گردند و به صراط مستقيم الهي روي آورند و دينشان كامل شود.

مفضل از امام صادق ـ عليه السلام ـ مي پرسد: مولاي من! آيا به من دستور مي دهي كه اين روز را روزه بداريم؟

حضرت پاسخ مي دهد: «اي و الله ـ اي و الله ـ انّه اليوم الذي نجي فيه ابراهيم من النّار فصام لله شكرا لله عزّوجل ذلك اليوم، و انه اليوم الذي أقام رسول الله أميرالمؤمنين علما و أبان فضله و وصيته، فصام ذلك اليوم، و ذلك يوم صيام و قيام و اطعام الطعام و صلة الإخوان و فيه مرضاة الرّحمن و مرغمة الشيطان».6

آري، به خدا قسم ـ آري، به خدا قسم! اين همان روزي است كه خداوند، حضرت ابراهيم را از آتش رها ساخت، پس او به شكرانه اين لطف الهي، اين روز را روزه گرفت. و همانا اين روز، روزي است كه رسول گرامي اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلّم ـ اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ را بر مردم نصب كرد و بزرگواري و فضلش را نمايان ساخت و او را وصي و جانشين خود قرار داد، پس او هم در اين روز، روزه گرفت و اين روز، روز روزه گرفتن و دعا كردن و مسلمانان را اطعام نمودن و به ديدار برادران ديني رفتن است و در اين روز، رضايت خداي رحمان به دست مي آيد و بيني شيطان به خاك ماليده مي شود (مأيوس مي گردد).

امام صادق ـ عليه السلام ـ اعمال اين روز مهم را در چهار چيز خلاصه مي كند:

1ـ صيام: در برخي روايات وارد شده كه روزه اين روز برابر است با صد بار حج و صد بار عمره. و در روايت ديگري، كفّاره شصت سال گناه است. پس حتما برادران و خواهران به اين فضيلت بسيار مهم توجه كنند و حتما آن را روزه بدارند.

2ـ قيام: اصطلاحا قيام بر عبادت و زنده نگه داشتن اين يوم الله با مناجات و دعا و استغفار، اطلاق مي شود ولي ممكن است قيام كنايه از استقامت و پايداري در راه حق و قيام در برابر دشمنان اسلام و مسلمين و مبارزه با طاغوت ها و ستم پيشگان باشد.

بهر حال خود قيام عليه باطل و جهاد در راه خدا، نيز يك عبادت بزرگ است بلكه از اهم فرائض و واجبات است.

3ـ اطعام الطعام: مهماني كردن و اطعام نمودن برادران باايمان از ويژگي هاي تمام اعياد به ويژه اين عيد بزرگ است كه بر آن تأكيد شده است. و قطعا خرسند نمودن مؤمنين، از برترين عباداتي است كه رضايت پروردگار را به دنبال دارد.

4ـ صلة الاخوان: احسان و نيكي به برادران مؤمن و ديد و بازديد و زيارت آنان پيوسته از اعمال بسيار پسنديده و نيكو است ولي در اين روز، تأكيد بر آن شده است. در روايت دارد كه هر وقت با برادر مؤمني ديدار كرديد، براي تهنيت به او بگوييد: «ألحمد لله الذي جعلنا من المتمسكين بولاية أميرالمؤمنين والأئمّة عليهم السلام» سپاس و حمد خداي را كه ما را جزء تمسّك جويان به ولايت اميرمؤمنان و ديگر امامان ـ درود خداي رحمان بر آنان ـ قرار داد.

فرا رسيدن اين اعياد بزرگ اسلامي را به مقام شامخ وليّ الله الاعظم أرواحنا لتراب مقدمه الفداء، علماي اعلام، مقام معظّم رهبري، ملت بزرگ ايران و عموم مسلمانان و شيعيان و پيروان امامان، تبريك و تهنيت عرض نموده، از خداي بزرگ خواهانيم ما را جزء شيعيان و ولايت پذيران واقعي قرار دهد.